DZIEŃ PRZED PREMIERĄ : Morze Spokoju / Katja Millay

Kicham na wszystko, za co on dziękowałby Bogu.

                „Nienawidzę swojej lewej ręki. Nienawidzę na nią patrzeć. Nienawidzę, kiedy drży i zacina się, i przypomina o utraconej tożsamości. Ale i tak na nią patrzę, ponieważ przypomina mi również o tym, że znajdę chłopaka, który wszystko mi odebrał. Zamierzam zabić swojego mordercę. I zamierzam zrobić to lewą ręką.”

(Morze Spokoju, Katja Millay, Wyd. Jaguar, str. 7)

                Życie jest wyjątkowo kruche. Co ma zrobić osoba, którą spotykają największe tragedie? Jak ma zachować się całe społeczeństwo względem tej osoby? Ignorancja? Litość? Czy taka osoba ma szansę na miłość? Czy klasówki w szkole albo popsucie komputera to coś, nad czym powinniśmy ubolewać? Jak patrzeć na świat, by nic nie tracić, by nie płakać? To jedne z niewielu pytań, jakie nasunęły mi się na myśl podczas czytania „Morza Spokoju”.

                Nastya powraca do szkoły po rekonwalescencji. Może i ubiera się dziwnie, dość wulgarnie, ale wie, że i tak wszyscy będą się na nią gapić. Przez rękę, przez bliznę na czole. Przez to jaka jest i co przeżyła. Woli więc zwrócić na siebie uwagę krótką spódniczką, niż opowiadać o śmierci. Poza tym i tak nie mogłaby im opowiedzieć. Z różnych względów.

                Do tej samej szkoły uczęszcza Josh. Jest zamknięty w sobie, nikt nawet nie próbuje do niego zagadać. Nienawidzi swojego gównianego życia i jedyne, po co przychodzi do szkoły, to praca w warsztacie. Stolarka i rzeźbienie mebli to dla niego terapia po tym wszystkim, co musiał przeżyć,. To jedyny sposób, na radzenie sobie z samotnością.

                „Śmierć nie jest taka straszna, kiedy już ją przeżyjesz. A ja przeżyłam. Już się jej nie boję. Boję się całej reszty.”

(Morze Spokoju, Katja Millay, Wyd. Jaguar, str. 9)

                Nie wiemy od początku, co tak naprawdę gnębi bohaterów. Musimy sami się tego domyślić z pozornie nic nie znaczących opisów czy dialogów. Czasem jedno słowo ma niesamowite znaczenie. Dopiero potem dociera do nas, że rzeczywiście, to jedno wyrażenie nie było przypadkowe, że rzeczywiście ma sens i dziwimy się, dlaczego nie zwróciliśmy wcześniej na to uwagi, że to przecież było oczywiste. Co rozdział dowiadujemy się o bohaterach czegoś więcej, ale wciąż za mało. Podziwiam autorkę, że udało jej się stworzyć tak niesamowitą fabułę, ukrywając przy tym podstawowe elementy, które powinnyśmy poznać od razu. Niby wiadomo, że to będzie romans, że głównie bohaterowie zakochają się w sobie. A jednak po drodze tyle się dzieje, czytamy dalej by poznać, w pewnym sensie, początek całej historii. Odkrywamy tajemnice i każdy kolejny rozdział jest jeszcze większym zaskoczeniem.

                „Morze Spokoju” napisano w czasie teraźniejszym. Osobiście nie przepadam za tym sposobem pisania, ale w wypadku tej powieści nie wyobrażam sobie innego. Dzięki temu czułam się, jakbym stała obok bohaterów, doznawała tego samego co ona, dokładnie w tym samym momencie. Rozdziały pisane raz z perspektywy Nastya’y a raz Josha, pokazywały osobno uczucia każdego z nich. I ten styl pisania – początkowo krótkie, pourywane zdania, z powtórzeniami. Tak zwyczajnie, a tak wiele mówi nam o bohaterach, o ich wyobcowaniu, niezrozumieniu, rezygnacji, pokazuje ich chaotyczne myśli. Dopiero potem, kiedy zaczynają się otwierać, ich myśli przybierają inną formę. Tak prosty środek stylistyczny, może nawet niezbyt zamierzony, a tak oddziałuje na czytelnika.

                Z Nastyą czułam jakąś dziwną więź. Nie wyglądam jak ona, ani nie przeżyłam tego samego. Ale w życiu spotkało mnie wiele niezbyt przyjemnych sytuacji, które wciąż za mną podążają, a w takim momencie łatwo się załamać. Rozumiałam każdy jej ruch, każdy krok, każde słowo, które wypowiadała i podświadomie wiedziałam, że pewnie też bym tak zrobiła. To, co przeżywali jej bliscy, też było mi dobrze znane.

                Książkę czytałam długo. Ale nie dlatego, że nie miałam na nią ochoty, czy że nie przypadła mi do gustu. Po prostu chciałam się nią napawać. Po każdym rozdziale zamykałam oczy, wyobrażałam sobie, jak mógłby wyglądać w wersji filmowej, albo w rzeczywistości. Analizowałam każde zdanie, próbując wykryć tajemnicę, która się w nim kryje.

                Okładka. Cudna okładka. Niby zwyczajna para, a jednak jest w tym coś, że łapie za serce, cos wyjątkowo ujmującego. Przyznam jednak, że okładka oryginalna podoba mi się nieco bardziej. Widzieliście? Co na niej widzicie? Profile zakochanej pary czy pudełko jogurtu leżące na chodniku? Magia!

                Może zabrzmi to dziwne, ale żałuję, że przeczytałam tą książkę. Bo chciałabym przeczytać ją jeszcze raz i przeżyć wszystko ponownie. A wiem, że będę pamiętać, że znam już zakończenie i to nigdy nie będzie to samo. Ale emocje wciąż będą powracać. Wiem jedno. Na przestrzeni lat będę wracać do tej powieści. Do tych uczuć, melancholii, łez, uśmiechów i roztrzaskania serca na drobny mak.

                Końcówka była najgorsza. A może najlepsza. Nie wiem. Gardło miałam ściśnięte i oczy zaczęły mnie piec. Chyba nie muszę mówić nic więcej. Dawno żadna powieść mnie tak nie poruszyła i nie została w pamięci. Są książki, o których można zapomnieć. Ale tu żaden szczegół z głowy człowiekowi nie wyleci, nawet, jeżeli bardzo by chciał. I wcale nie zdziwiłabym się, gdybyśmy już wkrótce usłyszeli o przygotowywanej ekranizacji…

                „Straciłam niemal cały szesnasty rok życia. Podczas gdy inne dziewczyny myślało nadchodzących imprezach, kursie na prawo jazdy i stracie cnoty, ja musiałam myśleć o rehabilitacji, konfrontacjach policyjnych i wizytach u psychiatry.”

(Morze Spokoju, Katja Millay, Wyd. Jaguar, str. 144)

Morze Spokoju

Katja Millay

The Sea of Tranquility

Wydawnictwo Jaguar

380/460 str.

2014

Premiera: 19.03.2014

Za możliwość przeczytania “Morza Spokoju” jeszcze przed premierą serdecznie dziękuję Wydawnictwu Jaguar

Z książką kojarzy mi się piosenka…

Przeczytam tyle, ile mam wzrostu

+ 2,3